Rozwój technologii przyczynił się do wzrostu wymagań dotyczących stolarki okiennej. Obecnie zwracamy uwagę nie tylko na to, by okno cechowały się dobrą termoizolacyjnością i zapewniało odpowiednią ilość światła we wnętrzu, ale i na inne aspekty. Aktualnie produkuje się m.in. szyby antywłamaniowe oraz bezpieczne.
Definicja i budowa szkła bezpiecznego
Szkło określane jako bezpieczne zazwyczaj składa się z dwóch tafli szkła. Pomiędzy nimi znajduje się warstwa folii PVB (poliwinylobutyralowej), mająca grubość 0,38 mm. Wykorzystuje się ją w celu zapewnienia szybie dodatkowej ochrony. W przypadku uderzenia tafli szkła, folia przytrzymuje popękane szkło i zapobiega jego rozsypaniu się. Takie rozwiązanie stosuje się także w przednich szybach samochodów osobowych. Opisane szyby nazywane są laminowanymi (VSG). Najpopularniejszym wariantem jest wkład składający się z dwóch tafli szkła (każda o grubości 3 mm), oddzielonych folią PVB.
Sposób oznaczenia: VSG 33.1
gdzie:
- 33 ? oznacza 2 tafle szkła, każda o grubości 3 mm,
- 1 ? oznacza jedną warstwę folii PVB.
Charakterystyka szkła hartowanego
Odrębnym rodzajem szkła bezpiecznego jest szkło hartowane (ESG). Szyba hartowana, mająca grubość 6 mm, charakteryzuje się większą odpornością na pękanie w porównaniu z jej laminowanym odpowiednikiem. Wynika to ze wzrostu wytrzymałości na zginanie, uzyskanego na skutek procesu hartowania. Jednakże, w następstwie uderzenia, szkło hartowane natychmiast rozpada się na drobne kawałki o tępych krawędziach.
Normy dotyczące szyb bezpiecznych
Regulacje prawne, określające definicję oraz podział szyb bezpiecznych, znajdują się w normach: PN-EN ISO 12543-2 ?Szkło w budownictwie ? Szkło warstwowe i bezpieczne szkło warstwowe? i PN-EN 12150-1 ?Szkło w budownictwie ? Termicznie hartowane bezpieczne szkło sodowo-wapniowo-krzemianowe?. W dokumentach zawarte są warunki, jakie musi spełniać szkło, by mogło zostać uznane za bezpieczne. Dodatkowo, szyby zostały podzielone na 3 kategorie. Przyporządkowanie do danej grupy jest zależne od zachowania szkła podczas badania jego odporności na pękanie. Test przeprowadza przy użyciu miękkiego wahadła, o masie 50 kg. Za jego pomocą uderza się szybę i w ten sposób symuluje się przypadkowe uderzenie w taflę szkła (np. piłką). Przykładowo, przedstawiona wcześniej szyba bezpieczna 33.1 przyporządkowana jest do kategorii 2B2. Z takim oznaczeniem można spotkać się podczas zapoznawania się z dokumentacją okienną.
Szyby antywłamaniowe ? co to takiego?
Innym typem produktów są szyby określane potocznie jako antywłamaniowe. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że ? mimo swojej nazwy ? szyby te nie zapewniają całkowitej ochrony przed włamywaczem. Sprawiają jednak, że dostęp do domu jest trudniejszy. W związku z tym przyczyniają się do opóźnienia włamania. Dzięki temu zapewniają mieszkańcom czas na odpowiednią reakcję.
Klasyfikacja szyb antywłamaniowych
Zgodnie z normą, szyby antywłamaniowe dzieli się na 8 klas. W klasach od P1A do P5A elementem wykorzystywanym do symulacji uderzenia jest stalowa kula, o masie 4,11 kg. Zrzuca się ją na szybę z pewnej wysokości, by sprawdzić wytrzymałość produktu. Poszczególne klasy różnią się od siebie liczbą uderzeń kuli, a także wysokością, z jakiej jest ona opuszczana. W przypadku klas od P6B do P8B testy przeprowadza się przy użyciu siekiery oraz młota. Tak oznaczone szyby charakteryzują się najwyższą odpornością na atak ręczny. Co ważne, szyb hartowanych nie stosuje się jako antywłamaniowych. Zgodnie z normą, taką funkcję mogą pełnić jedynie szyby laminowane.
Budowa szyb antywłamaniowych
Charakterystyczną cechą szyb antywłamaniowych jest obecność kilku warstw folii PVB. Najpopularniejsze szyby antywłamaniowe mają następującą budowę:
- P2A ? 2 warstwy folii PVB, czyli 2 x 0,38 mm = 0,76 mm grubości folii,
- P4A ? 4 warstwy folii PVB, czyli 4 x 0,38 mm = 1,52 mm grubości folii.
Przykładowo:
Szyba VSG 44.2 składa się z dwóch szyb mających grubość 4 mm oraz dwóch warstw folii o łącznej grubości 0,76 mm. Sumaryczna grubość wkładu wynosi zatem 8,76 mm.
Zastosowanie szyb antywłamaniowych
Szyby o klasie co najmniej P3A wykorzystuje się m.in. jako witryny obiektów handlowych, muzeów, a także zakładów jubilerskich. Nie należy natomiast zapominać o tym, że szyba stanowi jedną z części składowych okna. Jej właściwości antywłamaniowych nie powinno się zatem utożsamiać z odpornością całego okna na atak ręczny. Regulacje dotyczące okien i drzwi o podwyższonej odporności na włamanie opisuje norma PN-EN 1627 ?Drzwi, okna, ściany osłonowe, kraty i żaluzje ? Odporność na włamanie ? Wymagania i klasyfikacja?. Zgodnie z nią, produkty przyporządkowuje się do jednej z trzech klas odporności. Jednym z wymagań dotyczących szyb o wysokiej odporności na włamanie, jakie wymienione są w normie, jest to, by szkło cechowało się co najmniej klasą P4A. Ze względu na to, szybę laminowaną P4A ? o budowie VSG 44.4 ? określa się często jako szkło antywłamaniowe.
Szyby ochronne w mieszkaniach
Najpopularniejszymi szybami ochronnymi, jakie wykorzystuje się w budownictwie mieszkaniowym, są następujące produkty:
- bezpieczna szyba laminowana 2B2, o budowie 33.1 (grubość 6,38 mm),
- szyba o podwyższonej odporności na włamanie P2A, o budowie 44.2 (grubość 8,76 mm),
- szyba antywłamaniowa P4A, o budowie 44.4 (grubość 9,52 mm).
Warto wspomnieć także o możliwości użycia folii akustycznej w wyżej przedstawionych wkładach szybowych. Przyczynia się ona do zmniejszenia poziomu hałasu docierającego do wnętrza, co zwiększa funkcjonalność okna.